Wyszukiwanie publikacji medycznych do badań klinicznych

Wyszukiwanie publikacji

Po właściwym sformułowaniu pytania klinicznego, możesz już przejść do wyszukiwania dostępnych dowodów. Są cztery sposoby wykonania tej czynności: spytanie kogoś innego, sprawdzenie wykazów piśmiennictwa w podręcznikach, znalezienie odpowiedniego artykułu we własnym zbiorze odbitek i wykorzystanie komputerowych baz danych bibliograficznych, takich jak MEDLINE. Pytanie kolegów lub konsultantów jest wysoce efektywne i szczególnie uzasadnione wtedy, gdy pytania dotyczą ekspozycji, leczenia lub pacjenta, z którym najpraw­dopodobniej w swojej praktyce ponownie się nie spotkasz. Jeżeli pod ręką jest najnowszy podręcznik (opublikowany lub unowocześniony w ciągu ostatniego roku), wtedy możesz, po przeczytaniu odpowiedniego ustępu, sprawdzić odnośniki literaturowe cytowane przez autora. Ponieważ każdy podręcznik jest jedynie na tyle zaktualizowany, na ile aktualne są jego najnowsze odnośniki literaturowe, jest on zazwyczaj przynajmniej częściowo przestarzały nawet jeszcze przed opubli­kowaniem. W nowym typie tzw. „subskrypcyjnych” podręczników’ próbuje się rozwiązać ten problem przez okresowa dostarczanie uaktualnień (updates) i cy­towanie danych źródłowych, stanowiących podstawę wprowadzanych zmian. Częste uaktualnienia zapobiegają „starzeniu się” podręczników, nie gwarantują jednak, że wnioski piszących je ekspertów są wiarygodne. Prototypy pod­ręczników bazujących na systematycznym przeglądzie wiarygodnych dowodów’ są dostępne w położnictwie i neonatologii, jednakże większość zarówno podręcz­ników jak i artykułów przeglądowych nic kwalifikuje się do miana opracowań naukowych.

Kolejnym punktem wyjścia może być kserokopia pracy, znajdująca się w Twoim osobistym archiwum. Ponieważ jednak ilość czasu poświęcanego dla uaktualniania takiego zbioru musiałaby być ogromną jest mało prawdopodobne, abyś miał kluczowy artykuł w zasięgu ręki. Nowe metody pozyskiwania bieżącej literatury medycznej powodują że gromadzenie własnych archiwów staje się mało istotne, jeżeli nie przestarzałe.

Ostatnia droga, elektroniczne przeszukiwanie piśmiennictwa medycznego, szybko staje się podstawową umiejętnością lekarzy uprawiających nowoczesną opartą na dowodach medycynę. Elektroniczny dostęp do MEDLINE jest w Północ­nej Ameryce osiągalny poprzez różnorodne systemy on-line i pamięci CD ROM. Klinicyści są w stanie bez trudu posiąść podstawowe umiejętności w tym zakresie i nauczyć się otrzymywać taką samą liczbę odpowiednich cytowań jak bib­liotekarze, nawet jeżeli ich poszukiwania będą cokolwiek bałaganiarskie. Dołączenie do MEDLINE streszczeń oraz rozwój baz danych, które przesiewają artykuły w aspekcie ich wiarygodności i znaczenia klinicznego (takich jak Oxford Database of.Pcrinatal Trials i informatyczna wersja ACP Journal Club), stwarza nadzieję, że pozyskiwanie informacji z piśmiennictwa medycznego stanie się jeszcze łatwiejsze. Artykuły przeglądowe (często najlepsze „na początek”) można wyszukiwać w MEDLINE poprzez dodanie do Medical Subject Headings (MeSH) obok terminów używanych do identyfikowania zaburzeń lub ekspozycji również terminu wyszukiwania REVIEW (PT), gdzie PT oznacza typ publikacyjny. Zas­tosowanie terminu MCTA-ANALYSIS (PT) zamiast REYIEW pozwoli wyselek­cjonować artykuły najprawdopodobniej o wyższym poziomie metodologicznym. Innym terminem, użytecznym w początkowej fazie wyszukiwania, jest PRAC- TICE GUIDELINE (PT). Bibliotekarz może nauczyć unikania zbyt szerokich i zbyt wąskich przeszukiwań. Coraz większa liczba lekarzy stwierdza, że MEDLINE pomaga w rozwiązywaniu klinicznych problemów, udoskonalaniu opieki nad chorymi i uzyskiwaniu lepszych efektów.

Decydowanie czy dany artykuł dostarcza ważnych informacji

Pierwszy m pytaniem odnoszącym się do każdego wyszukanego artykułu jest: czy wyniki tej pracy są ważne? Pierwsze kryterium oceny wszystkich badań integracyjnych doty­czy poprawności sformułowania pytania, drugie – właściwego zebrania i podsu­mowania dowodów. Klinicysta może posłużyć się nimi w trakcie szybkiego przeglądania streszczeń, aby określić, czy dana praca jest warta poświęcenia dodatkowego czasu dla szczegółowego jej przeczytania. Zapracowany lekarz, który w związku z postawionym przez siebie pytaniem wyszukał pewną liczbę artykułów, może skorzystać z tych wytycznych i wybrać tylko jedną lub dwie prace, które najprawdopodobniej dostarczą najbardziej wiarygodnej odpowiedzi. Powyższe kryteria mogą być również wykorzystane w celu zredukowania piśmiennictwa klinicznego do możliwych do ogarnięcia rozmiarów, zwłaszcza wtedy, gdy chcemy na bieżąco nadążać za postępem wiedzy w naszej dyscyplinie. Jeżeli bardziej szczegółowa analiza metodyki danego artykułu wykaże, iż kryteria „wiarygodności” są spełnione, czytelnik może zwrócić swoją uwagę na te wyty­czne, które powinny mu dopomóc w udzieleniu odpowiedzi na kolejne dwa kluczowe pytania: jakie są to wyniki? i czy mogą być one korzystne dla mojego pacjenta?

PODSUMOWUJĄC:

Wyszukiwanie publikacji medycznych do badań klinicznych jest ważnym etapem w przygotowaniu do przeprowadzenia badań klinicznych. Wyszukiwanie takie może być przeprowadzone z wykorzystaniem różnych narzędzi i baz danych, takich jak PubMed, MEDLINE, Embase, Cochrane Library i inne. Poniżej przedstawiam ogólne kroki, które można wykonać podczas wyszukiwania publikacji medycznych do badań klinicznych:

1. Sformułowanie pytania badawczego – na początku należy sformułować pytanie badawcze, które będzie podstawą do wyszukiwania publikacji medycznych. Pytanie to powinno być dokładnie i jasno sformułowane oraz oparte na konkretnym problemie klinicznym, który chcemy zbadać.
2. Określenie kryteriów wyszukiwania – należy określić kryteria, które będą wykorzystywane podczas wyszukiwania publikacji medycznych. Kryteria te mogą obejmować datę publikacji, typ badania (np. randomizowane badanie kliniczne), rodzaj pacjentów lub interwencji.
3. Wyszukiwanie publikacji – należy skorzystać z różnych baz danych, takich jak PubMed, MEDLINE, Embase, Cochrane Library i inne, aby znaleźć publikacje medyczne związane z badanym tematem. Wyszukiwanie można prowadzić za pomocą słów kluczowych, połączonych z operatorem boolowskim, aby uzyskać bardziej precyzyjne wyniki.
4. Analiza wyników – po zakończeniu wyszukiwania, należy przeanalizować wyniki i wyselekcjonować publikacje medyczne, które spełniają określone kryteria wyszukiwania. Należy dokładnie przeczytać każdą publikację, aby określić, czy jej zawartość jest zgodna z pytaniem badawczym.
5. Przegląd bibliografii – można skorzystać z przeglądu bibliografii publikacji medycznych, aby znaleźć dodatkowe artykuły naukowe i materiały, które mogą być przydatne podczas badań klinicznych.

Wyszukiwanie publikacji medycznych do badań klinicznych jest istotnym etapem, który pozwala na znalezienie najnowszych i najbardziej odpowiednich publikacji związanych z badanym tematem. Dobra i dokładna selekcja publikacji medycznych przyczynia się do jakości i skuteczności przeprowadzanych badań klinicznych.