EBM w praktyce klinicznej: Szybki rozwój medycyny opartej na faktach (evidence-based medicine – EBM) jest zjawiskiem obecnie bardzo powszechnym, prowadzącym do stałej poprawy wyników leczenia i dalszej optymalizacji metod diagno­stycznych i terapeutycznych. Rozwój ten jest szczególnie widoczny w niektórych dyscyplinach klinicznych – np. w onkologii, kardiologii i psychiatrii, w których dyna­miczny postęp wiedzy w zakresie nauk teoretycznych i przedklinicznych prowadzi w szybkim tempie do prak­tycznego zastosowania odkryć naukowych.

Wprowadzenie zasad postępowania EBM do praktyki klinicznej bez wątpienia przynosi wiele korzyści. Okre­ślanie zaleceń dotyczących postępowania w określonych sytuacjach klinicznych odbywa się przede wszystkim z uwzględnieniem poziomu dowodów naukowych.

kontakt-doktoratypl

W medycynie powszechnie przyjęto ich pięciostopniową skalę oceny:

  1. Dowody pochodzące z kilku dobrze zaprojekto­wanych i przeprowadzonych randomizowanych badań klinicznych o wysokiej mocy testów staty­stycznych lub metaanalizy tych badań
  2. Dowody pochodzące z przynajmniej jednego dobrze zaprojektowanego i przeprowadzonego badania klinicznego o wysokiej mocy testów sta­tystycznych lub kilku badań o niskiej mocy testów
  3. Dowody pochodzące z dobrze zaprojektowanych badań porównawczych o charakterze quasi-eksperymentalnym, np. badań porównawczych z odpo­wiednio dobraną grupą kontrolną
  4. Dowody pochodzące z dobrze opracowanych ba­dań nieeksperymentalnych – np. analiz opisowych dużych i jednorodnych grup chorych
  5. Dowody pochodzące z opisów przypadków

Dzięki określeniu zaleceń opartych o staranną anali­zę dowodów naukowych, możliwa jest szczegółowa ich gradacja oraz ich przyjęcie lub odrzucenie w ramach rutynowego postępowania. Zalecenia formułowane na podstawie analizy dowodów naukowych są nie tylko powszechnie akceptowane w środowisku medycznym (m. in. znajomość zaleceń towarzystw medycznych jest szczegółowo wymagana na egzaminach specjalizacyj­nych), ale również są one często brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących refundacji określo­nych sposobów postępowania ze środków publicznych czy analizowane w przypadkach roszczeń ze strony pa­cjentów.

evidence-based medicine - EBM

Stosowanie zasad EBM leży u podstaw plano­wej strategii wdrażania nowych metod terapeutycznych w skali ośrodka, ale często również w skali kraju – w tym np. planowania zakupów kosztochłonnej aparatury medycznej, na przykład aparatury do radioterapii. Co bardzo istotne, wiedza lekarska oparta o EBM, łącznie z doświadczeniem klinicznym wynikającym z własnego postępowania oraz analizy wyników leczenia we wła­snym ośrodku, jest bardzo pomocna w proponowaniu określonej terapii i podejmowaniu decyzji wspólnie z chorym. Decyzje te powinny z jednej strony uwzględ­niać fakty (np. prawdopodobieństwo wyleczenia i ryzyko działań niepożądanych), ale również stanowisko cho­rego w odniesieniu do tych faktów (np. akceptacja lub brak akceptacji pewnego poziomu ryzyka powikłań) oraz krytyczny stosunek lekarza do dostępnych danych (np. porównanie własnego sposobu postępowania z meto­dami zastosowanymi w ramach opublikowanych badań klinicznych).

EBM w praktyce klinicznej: korzyści i ograniczenia [cz. #1] by
EBM w praktyce klinicznej: korzyści i ograniczenia [cz. #1]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *