Sytuacja i miejsce w uniwersytecie uczonego–badacza uległy zmianie. Obecnie wejście do społeczności badaczy umożliwia nie tylko ważna dawniej gotowość do prowadzenia pracy naukowej, wsparta kwalifikacjami; liczy się głównie dotychczasowy dorobek i produktywność naukowa, a zwłaszcza umiejętność zdobywania grantów. Dawniej stopień zaangażowania w badania był sprawą indywidualnej odpowiedzialności każdego uczonego. Jeśli system finansowania badań uwzględnia produktywność naukową, to udział każdego uczonego w pracy badawczej leży w zakresie zainteresowań kolektywnych danej jednostki organizacyjnej, każdy bowiem dodatkowy aktywny badacz i każdy wzrost produktywności lub/i cytowań to dodatkowe pieniądze z dotacji. Uczeni muszą przedkładać swe plany badawcze władzom departamentu.
Najaktywniejszym badaczom ogranicza się pensum, by mogli się skupić na pracy badawczej, wykluczenie badaczy z grona prowadzących dydaktykę oznacza nowy rozdział obowiązków i dodatkowe obciążenia. W efekcie podejmowane są nic prac ważne dla wkładu w rozwój nauki, ale pozwalające na szybkie publikacje. Występuje też zjawisko rozdrobnienia publikacji: aby poprawić statystykę osiągnięć, publikuje się częściowe wyniki badań, krótkie opracowania, a nie wyniki pogłębionych studiów (w krajach Europy Zachodniej, gdzie stosowane są metody oceny ilościowej, najwięcej zwolenników mają one w środowisku biurokracji państwowej, a także wśród najlepszych uczelni, które kładą nacisk na publikacje). Niektórzy badacze podważają jednak utożsamianie jakości z poziomem wskaźników. Zwracają uwagę, że takie oceny prowadzą do manipulacji, krytykują fakt wyrażania osiągnięć nauki w jednowymiarowych terminach liczbowych, gdyż ich zdaniem ogranicza to immanentną cechę procesu badawczego – jego niepewność oraz złożoność
